«ترال»؛ روشی که خسارت صید می کند

شفقنا- مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی‌های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به صید ترال و خسارت های آن به ذخیره آبزیان در کشور گفت: علیرغم اینکه گفته می‌شود صید ترال ممنوع است ولی در گوشه و کنار آب‌های ایران به صورت تخلف انجام می‌گیرد. جامعه محلی وقتی برخوردی را در مورد تخلفات نمی‌بیند، خودش هم رو به تخلف می‌آورد. متأسفانه ذخایر ماهیان تجاری ما به‌شدت کاهش یافته است و در شرایط بحرانی قرار گرفته است به‌شکلی که هم میزان و هم سایز ماهیان تجاری کاهش یافته است.

به گزارش روزنامه اطلاعات در دنیا کشورهایی که دریا دارند از نعمات آن هم بهره می‌برند و برداشت از منابع دریایی می‌تواند بخش زیادی از نیازهای آن سرزمین را رفع و بحث امنیت غذایی آن را تأمین کند از این رو دارا بودن یک کشور از سواحل و دریا یک مزیت است غیر از آنکه از منابع زیستی برداشت می‌کند، فعالیت‌های اقتصادی، حمل و نقل کالا، مواد سوختی، تولید انرژی‌های تجدید پذیر، آموزش، تحقیق، تولید دانش و محصولات زیست فناوری همه از مزیت‌هایی است که دریاها برای یک کشور در راستای توسعه دریا محور به ارمغان می‌آورند.

در این میان ایران با دارا بودن سه حوضه آبی مهم شامل دریای خزر در شمال، خلیج فارس و دریای عمان در جنوب یکی از کشورهای مطرح در زمینه علوم دریایی و توسعه دریا محور بوده و زیستگاه هزاران گونه آبزی است و ظرفیت بسیار بالایی از لحاظ اقتصادی و توسعه پایدار دارد. البته نباید در این مسیر توسعه در حفاظت از آبزیان غافل ماند.

در ایران حدود هزار و ۱۷۰گونه مهره‌دار وجود دارد که بر اساس فهرست سرخ IUCNحدود ۷۸گونه از آنها در معرض تهدید هستند البته درجه این تهدیدات مختلف بوده و ممکن است برخی از آنها به شدت در معرض انقراض و برخی با درجه کمتر باشند اما آنچه گفته شده این است که حدود ۷درصد از گونه‌های جانوری مهره‌دار کشور در معرض تهدید قرار دارند.

به گفته کارشناسان، اما به دریاها و موجودات زنده آنها به عنوان اکوسیستمی ارزشمند، با وجود اهمیت زیادشان در چرخه طبیعت، آن‌طور که باید توجه نشده است در حالی که زیستگاه‌های ارزشمندی برای هزاران گونه دریایی هستند، در آب‌های جنوبی ایران حدود هزار و ۶۰۰گونه ماهی، ۱۵گونه میگو، ۱۰گونه پستانداران دریایی، ۷گونه دلفین، ۵گونه لاک‌پشت دریایی، حدود ۱۰۰گونه آب‌سنگ مرجانی و بیش از ۷۰گونه پرنده گزارش شده است و در این میان لاک‌پشت‌های دریایی و برخی ماهیان از جمله کوسه‌ماهی‌ها جزو گونه‌های در معرض خطر محسوب می‌شوند.

دریاها و اقیانوس‌ها با وسعت بیش از ۷۱درصد سطح کره زمین و برخورداری از بالاترین تنوع زیستی، از اهمیت بسیار زیادی برخوردارند، تنوع زیستی از نظر علمی به مجموعه‌ای از تنوع ژنی، تنوع گونه‌ای و تنوع اکوسیستمی در یک منطقه گفته می‌شود اما به زبان ساده‌تر تنوع زیستی را می‌توان گوناگونی در شکل حیات یک منطقه دانست.

در حقیقت تنوع زیستی یک ثروت طبیعی است که نیاز بشر را در زمینه پوشاک، خوراک، مسکن و حتی سلامتی روح و روان تأمین می‌کند. اما گاهی استفاده نادرست و بی رویه سبب بروز آسیب‌های جبران ناپذیر برای طبیعت می‌شود که صید ترال یکی از استفاده‌های نادرست است.

خسارت صید ترال

صید ترال از جمله روش‌های صید است که سال‌ها سبب آسیب به ذخیره آبزیان در کشور شد. در واقع صید ترال به نوعی از صید آبزیان گفته می‌شود که به وسیله تور ماهیگیری بزرگی انجام می‌شود که به شکل قیف است و از دو طرف به تخته‌هایی متصل و معمولاً به دنبال شناور در بستر دریا کشیده می‌شود. این نوع صید که البته از قدمتی طولانی برخوردار است، برای محیط زیست دریایی خسارت‌های سنگینی به همراه دارد.

مجتبی ذوالجودی معاون محیط‌زیست دریایی و تالاب‌ها در سازمان محیط زیست با اشاره به اینکه هم دولت و هم سازمان محیط زیست به شدت با صید ترال مخالف است و فعلاً هیچ‌گونه مجوزی برای این نوع صید صادر نمی‌شود، در پاسخ به این پرسش که گفته می‌شود از طرق مختلف از جمله صید ترال توسط چینی‌ها منابع آب و گونه‌های آبزی در جنوب کشور در معرض خطر هستند، گفت: چنین چیزی به هیچ عنوان صحت ندارد

وی درباره صید آبزیان در آب‌های ایران می گوید: صید آبزیان در حال حاضر به صورت نظام مند صورت می‌گیرد و با همکاری شیلات مجوزهای لازم صادر می‌شود تا گونه‌های آبزی در معرض خطر کمتر صید شوند.

وی افزود: آنچه سازمان محیط زیست دنبال می‌کند، پرورش ماهی در قفس است که این روش بسیار مناسب بوده و توصیه‌هایی در این زمینه با همکاری سازمان شیلات داشته‌ایم.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌ها ادامه داد: بر اساس مجوزهایی که سازمان محیط زیست صادر کرده، شیلات می‌تواند سرمایه گذار را انتخاب کند و از روش پرورش ماهی در قفس استفاده شود. همچنین برنامه‌هایی برای صید آبزیان به روش پرورش مصنوعی یا همان پرورش درون قفس اتخاذ شده تا منابع آبزی که در معرض خطر هستند با مشکل مواجه نشود.

البته علیرغم اینکه گفته می‌شود صید ترال ممنوع است ولی در گوشه و کنار آب‌های ایران به صورت تخلف انجام می‌گیرد. تخلفی که امید صدیقی مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی‌های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست هم آن را تائید کرده، به طوری که وی اواخر اردیبهشت امسال در جلسه بررسی صید ترال در دانشگاه علوم و تحقیقات با بیان اینکه برای مقابله با شبکه‌های مافیایی محیط زیست، افزایش آگاهی جامعه به‌خصوص جوامع محلی، توده‌های مردم و متخصصان ضروری است، اظهار می دارد: متأسفانه سازمان شیلات طی سال‌های اخیر مدیریت منابع آبزی را رها کرده است و در به‌کارگیری اولویت‌های صید، میزان، ممنوعیت و مدیریت ذخایر آبزی در این مدت مدیریت مناسبی نداشته است.

وی با بیان اینکه جامعه محلی وقتی برخوردی را در مورد تخلفات نمی‌بیند، خودش هم رو به تخلف می‌آورد، افزود: متأسفانه ذخایر ماهیان تجاری ما به‌شدت کاهش یافته است و در شرایط بحرانی قرار گرفته است به‌شکلی که هم میزان و هم سایز ماهیان تجاری کاهش یافته است.

صدیقی به صید ترال اشاره کرده و

می گوید: ۱۱۲کشتی صید ترال که مجوز داشتند و قرار بود ۲۰۰کشتی دیگر هم به آنها اضافه شوند، هر روز ۱۰تن ماهی صید می‌کردند و در سال ۱۸۰روز مجوز صید داشتند که عملاً سالی ۱۸۰۰تن ماهی صید می‌کردند و در مجموع این کشتی‌ها سالانه ۲۰۰هزار تن صید داشتند که بررسی‌های انجام‌شده نشان داد ۸۰درصد در نوع ماهیانی که باید صید می‌کردند، تخلف داشتند و ۹۰درصد هم خارج از محدوده‌های تعیین‌شده فعالیت می‌کردند.

source https://mohitzist.bashariyat.org/?p=36886